Συνεντεύξεις και άρθρα

Συνέντευξη Ευθ.Καρανάσιου στην ηλεκτρονική εφημερίδα της Χαλκιδικής www.halkidikinews.gr με θέμα τον ενιαίο φόρο των ακινήτων
Συνέντευξη Ευθ.Καρανάσιου στην ηλεκτρονική εφημερίδα της Χαλκιδικής www.halkidikinews.gr με θέμα τον ενιαίο φόρο των ακινήτων

Από την πρωτοχρονιά του 2014 θεσπίζεται ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων σε όλα τα ακίνητα. Τι προσδοκά η κυβέρνηση; 

Μέχρι σήμερα γίνεται λόγος και σωστά, για την ανάγκη διεύρυνσης της φορολογικής βάσης. Στη φιλοσοφία αυτού του εγχειρήματος εντάσσεται ο νέος Ενιαίος φόρος για όλα τα ακίνητα. Ο αρχικός δημοσιονομικός στόχος των 2,9 δις περιορίστηκε, όπως άλλωστε προβλέπεται στον προϋπολογισμό του 2014, στα 2,65 δις.

Μπορείτε να μας αναλύσετε με κάθε λεπτομέρεια πως θα υπολογίζεται ο νέος φόρος;

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α αποτελεί άθροισμα του κυρίου φόρου επί των ακινήτων και του συμπληρωματικού φόρου επί της συνολικής αξίας των ακινήτων, ο οποίος για τα φυσικά πρόσωπα επιβαρύνει μόνο την ακίνητη περιουσία άνω των τριακοσίων χιλιάδων(300.000) ευρώ, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψη για τον προσδιορισμό αυτής τα αγροτεμάχια. Για τα κτίσματα ο κύριος φόρος του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προκύπτει από  το  γινόμενο του βασικού φόρου, ο οποίος λαμβάνει τιμές από 2 έως 13 €/μ2, και  της επιφάνειας του κτίσματος, ενώ προσαυξάνεται ή απομειούται κατά περίπτωση, με βάση το συντελεστή παλαιότητας από 1,00  έως 1,25, (για κτίρια προ του 1930 0,80 και για παλαιότητα άνω των εκατό (100) ετών συντελεστής παλαιότητας 0,60),το συντελεστή ορόφου ή μονοκατοικίας (0,98 έως 1,03 για μονοκατοικία 1,02- δεν εφαρμόζεται στα ειδικά κτίρια, το συντελεστή πρόσοψης(1,0 για μηδενικό αριθμό προσόψεων, 1,01 για μία πρόσοψη και 1,02 για κτίρια με δύο ή περισσότερες προσόψεις- ο συντελεστής πρόσοψης δεν εφαρμόζεται στους βοηθητικούς χώρους και στα  ειδικά κτίρια), το συντελεστή βοηθητικών χώρων(0,10) και το συντελεστή ημιτελούς κτίσματος(0,40).
Προκειμένου για ειδικά κτίρια, ισχύει ο συντελεστής Ειδικών Κτιρίων ο οποίος ορίζεται σε 0,50. Η  επιφάνεια των ειδικών κτιρίων απομειώνεται με την εφαρμογή Συντελεστή Απομείωσης Επιφανείας(0,25 έως 1,00). Ο συντελεστής ειδικών κτιρίων δεν εφαρμόζεται όταν χρησιμοποιείται ο συντελεστής βοηθητικών χώρων.

Τι προβλέπεται για τα αγροτικής χρήσης κτίσματα;

Για τα ειδικά κτίρια αγροτικής χρήσης, ο συντελεστής ειδικών κτιρίων και ο συντελεστής βοηθητικών χώρων είναι μηδενικός. Κατά συνέπεια σ’ αυτά δεν επιβάλλεται κανένας φόρος.Με τον τρόπο αυτό, η φορολόγηση των κτισμάτων θα είναι μικρότερη απ’ ό,τι το 2013 σε όλες τις κατηγορίες.  Από τις πιο χαμηλές τιμές ζώνης ως τις πιο ακριβές

Θυμίζω ότι για το 2013 το  ΕΕΤΗΔΕ, μετέπειτα ΕΕΤΑ είχε μειωθεί κατά 15% για όλους.  Με το νομοσχέδιο ο φόρος μειώνεται και άλλο. Από 21% (στις χαμηλές ζώνες) μέχρι 4% (στις πολύ υψηλές ζώνες).  Κτίσματα εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, για τα οποία δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της Δημοτικής  Ενότητας στην οποία βρίσκονται. Αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στη Δημοτική Ενότητα, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης του Δήμου και, αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στο Δήμο, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της Περιφερειακής Ενότητας. Αντίστοιχη ρύθμιση προβλέπεται και για τα οικόπεδα.

Για τα οικόπεδα (δηλαδή  γήπεδα εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού)  ο κύριος φόρος του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προκύπτει από το γινόμενο του βασικού φόρου (ο οποίος λαμβάνει τιμές από 3 ευρώ έως 9.000 ευρώ το στρέμμα και της επιφάνειας του οικοπέδου.Αν στο οικόπεδο υπάρχει κτίσμα, ο κύριος φόρος του ΕΝ.Φ.Ι.Α. επιβάλλεται στο υπόλοιπο της συνολικής επιφάνειας αφού αφαιρεθεί η επιφάνεια του οικοπέδου, η οποία αναλογεί στη δόμηση η οποία έχει πραγματοποιηθεί στο οικόπεδο.Η φορολόγηση στα αστικά οικόπεδα, έχει ως βάση εκκίνησης το 1,5 τοις χιλίοις ή 0,15%  και φυσικά είναι πολύ χαμηλότερη απ’ το προηγούμενο σχέδιο.

Δώστε ένα παράδειγμα γι αυτή την περίπτωση

Ένα οικόπεδο ενός στρέμματος εντός σχεδίου σε μια κωμόπολη («αντικειμενικής») αξίας 20 χιλιάδων ευρώ, θα πληρώσει φόρο 30 ευρώ.Με ενδιαφέρον αναμένουν οι αγρότες μας να πληροφορηθούν τι θα ισχύσει για τα αγροτεμάχια, για τα οποία καταγράφτηκαν και πολλές διαφωνίες μεταξύ των βουλευτών.

Για τα αγροτεμάχια (δηλαδή γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού), ο κύριος φόρος του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προκύπτει από το Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που καθορίζεται σε 1 ευρώ ανά στρέμμα ενώ προσαυξάνεται ή απομειούται κατά περίπτωση, με την εφαρμογή των συντελεστών θέσης(1,0 έως 3,0), (0,1 για δασική έκταση έως 8,0 Υπαίθρια Έκθεση/Χώροι  στάθμευσης), άρδευσης(1,1), απαλλοτρίωσης(0,75) και του συντελεστή ύπαρξης κατοικίας(5,0).

Για καλλιέργειες (μονοετείς ή δενδροκαλλιέργειες) ο συντελεστής  χρήσης ισούται με 2,0, ενώ για βοσκότοπους ισούται με 0,5.Με βάση τα παραπάνω τα καλλιεργούμενα αγροτεμάχια, φορολογούνται  κατά κανόνα με 2 ευρώ το στρέμμα ή 2,2 ευρώ τα αρδευόμενα. Αν το αγροτεμάχιο είναι «βοσκότοπος», τότε θα φορολογηθεί με μισό ευρώ το στρέμμα. 

Όλοι οι αυτόνομοι βοηθητικοί χώροι (πέρα από την κατοικία) δηλαδή στάνες, μαντριά, αποθήκες, υπόστεγα κλπ. δεν επιβαρύνονται με φόρο, σε αντίθεση με τα περί του αντιθέτου φημολογούμενα, έως προσφάτως.Ο συντελεστής κατοικίας, ο οποίος ισχύει όταν υπάρχει  κατοικία εντός του αγροτεμαχίου, είναι ίσος με 5 και εφαρμόζεται μόνο μέχρι τα δέκα στρέμματα όταν το αγροτεμάχιο έχει μεγαλύτερη επιφάνεια. Μάλιστα, αν ο φορολογούμενος, ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, δεν έχουν εμπράγματα δικαιώματα σε άλλη κατοικία, και η κατοικία που υπάρχει στο αγροτεμάχιο έχει επιφάνεια κύριων χώρων μικρότερη των εκατόν πενήντα τετραγωνικών μέτρων (150 μ2), τότε δεν εφαρμόζεται ο συντελεστής κατοικίας. 

Για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, εφαρμόζεται συντελεστής προοδευτικά αυξανόμενος, από 1,0 τοις χιλίοις ή 0,1% μέχρι 1,0% για τις πολύ μεγάλες περιουσίες (για το υπερβάλλον του ενός εκατομμυρίου τμήματος αυτής). Ο συμπληρωματικός αυτός φόρος επιβάλλεται για λόγους προοδευτικότητας. 

Να σημειωθεί, όμως, ότι έχει αυξηθεί το αφορολόγητο όριο σε σχέση με τον ΦΑΠ από 200 σε 300 χιλιάδες.  Κι έτσι υπάρχουν αρκετοί που πλήρωναν ΦΑΠ ως τώρα και δεν θα πληρώσουν συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ το 2014. Περίπου 280.000 φορολογούμενοι. Συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ θα κληθούν να καταβάλλουν περίπου  το 6% των φορολογουμένων.  Επίσης όσοι έχουν περιουσία πάνω από 300 χιλιάδες θα πληρώσουν με μειωμένους συντελεστές.
Ο ΦΑΠ ξεκινούσε από 0,2% κι έφτανε ως 2%. Ο Συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ ξεκινά (από μεγαλύτερο αφορολόγητο), και ποσοστό, όπως προείπα, από 0,1% ως 1%.  Ένας φορολογούμενος με ακίνητη περιουσία αξίας 350.000 € που το 2013 πλήρωσε ΦΑΠ 300 ευρώ, θα πληρώσει συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ 50 ευρώ.

Με βάση όλα αυτά που μας αναλύσατε, ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα;

Το 75% των φορολογουμένων θα πληρώσουν λιγότερο φόρο ακινήτων απ’ ότι το 2013.  Το 20% θα πληρώσουν περίπου τα ίδια,  ενώ το 5% θα πληρώσουν λίγο περισσότερα. Και πάντως αυτή η μικρή κατηγορία που θα πληρώσει λίγο περισσότερα, ανήκει στις πιο υψηλές τάξεις από πλευράς περιουσίας. Είναι οι κατέχοντες μεγάλη περιουσία κυρίως σε αστικά οικόπεδα, όχι σε κτίσματα, ούτε  σε αγροτεμάχια.

Προβλέπονται απαλλαγές από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για κάποια ακίνητα;

Απαλλάσσονται κτίρια για τα οποία υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης, σύμφωνα με τον ισχύοντα Πολεοδομικό Σχεδιασμό, ιδίως ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση, ή για λόγους προστασίας μνημείων και αρχαιοτήτων.  Επίσης απαλλάσσονται από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. τα ακίνητα για τα οποία έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευση από απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος αλλά δεν έχει εκδοθεί η σχετική πράξη της Διοίκησης για την αποδέσμευση, και έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση αποζημίωσης για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος και δεν έχει καταβληθεί η αποζημίωση μετά από ένα (1) έτος από την έκδοσης της απόφασης.   

Για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες λαμβάνεται ειδική μέριμνα;

Βεβαίως, προβλέπεται χορήγηση έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ 50% η και 100% στην περίπτωση των οικογενειών με τρία παιδιά τουλάχιστον, καθώς και των οικογενειών που έχουν ένα άτομο με ειδικές ανάγκες με  ποσοστό αναπηρίας  80% και άνω. Επίσης προβλέπεται, η αναστολή πληρωμής φόρου για τα νομικά πρόσωπα σε καταλληλότερο γι’ αυτά χρόνο.

Τέλος, με το φόρο μεταβίβασης ακινήτων, που ενδιαφέρει πολλούς, υπάρχει πρόβλεψη;

Παράλληλα με τη θέσπιση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων, δηλαδή από  1.1.2014, μειώνεται σε τρία τοις εκατό 3%, ο συντελεστής του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Σήμερα το μέχρι 20.000 ευρώ τμήμα της αξίας του ακινήτου φορολογείται με συντελεστή 8% και το πέραν του ποσού αυτού τμήμα με  συντελεστή 10%.  Λόγω κατάργησης, του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.), ο οποίος σε ποσοστό 50% αποδίδονταν στους Δήμους,  καθορίζεται ποσοστό 11,3% επί των συνολικών ετήσιων εσόδων του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ισοδύναμο ποσό απόδοσης.